jij bent niet depressief of verslaafd: er is iets in jou dat depressief is of iets in jou is verslaafd. Je kan
je leren verhouden met dat aspect van jou en dan klinkt het nog anders: “iets in mij is verslaafd en ik
kan dit opmerken”.

Ik zie vaak dat mensen helemaal samenvallen met hun problemen. Ze zijn hun probleem. Het is
alsof er niets anders meer is. Het is heel begrijpelijk omdat het probleem er ook altijd is en de
confrontatie ermee voelt als iets heel zwaar. Welk probleem mensen ook ervaren, met zichzelf, met
anderen of met aspecten van de omgeving (je mag het dus zelf invullen) , het maakt deel uit van hun
leven. Ik durf stellen dat ieder van ons grote en minder grote problemen ervaart in z’n leven. Dat
lijkt me onvermijdelijk. Het betekent niet dat we ons hele zijn moeten laten samenvallen met die
problemen. Die volledige identificatie is niet helpend.

Differentiatie is helend. Wat kan je zien naast het probleem of voorbij het probleem? Weet dat we
in psychotherapie daar ook op zoek naar gaan. Niet weg van het probleem, niet om het probleem te
minimaliseren of te negeren, maar wel om beter het probleem te kunnen dragen.