Beste,

Ik heb vandaag samen met iemand uit mijn omgeving enkele oefeningen uitgevoerd rond zelfverdediging. Meer specifiek heb ik de oefeningen frontale polsgreep met 1 en 2 handen, polsgreep langs achter met 1 en 2 handen, vastgrijpen van de haren langs voor en langs achteren, wurging met 2 handen langs voren en de houdgreep gedaan. Ik heb buiten de oefeningen die op de opdracht stonden ook die andere oefeningen gedaan omdat ik vond dat ik die ook best moet oefenen. Mijn oefenpartner was ook iemand een stuk groter, zwaarder en sterker dan mij dus waren die oefeningen moeilijker om uit te voeren dan als ik dat zou doen met iemand die kleiner is dan mij. Als begeleider vond ik dat ik de oefeningen goed kon demonstreren en uitleggen aan mijn oefenpartner en ik heb bij mijn oefenpartner opgemerkt dat hij ook nieuwe dingen heeft bijgeleerd en dat hij verrast was met de kracht die ik kon uitoefenen om snel uit zijn greep te geraken. 

Ik vond de technieken die ik heb geleerd zeer duidelijk, maar ook niet makkelijk. De techniek die ik bijvoorbeeld bij de houdgreep moest gebruiken vond ik heel moeilijk omdat hij mij goed vasthad en omdat ik met heel veel kracht op zijn hoofd moest duwen om los te kunnen geraken. 

Tot slot vond ik het dus een heel interessante en handige opdracht om uit te voeren omdat mij dit veel heeft bijgeleerd hoe ik mezelf zo snel mogelijk in een veilige situatie kan brengen als er iets zou gebeuren. 

Ik heb wel nog een vraag. Ik heb lang haar dus als iemand mijn haar snel kan vastpakken en een lus met zijn/haar hand kan maken dan vind ik het zeer moeilijk om daaruit te geraken. Wat moet ik dus doen om toch ervoor te zorgen dat de persoon mijn haar los laat?

(lezer van het boek geweldbeheersing en zelfbescherming in zorg en welzijn, 2019)

Beste lezer,

Heel fijn om te horen dat jij de oefeningen zo ernstig neemt, want inderdaad vraagt het wel wat oefening en er is nooit een 100 % zekerheid, dat kan geen enkel veiligheidssysteem garanderen.  

Om op je vraag van de haargreep te antwoorden.  Trekken aan het haar is zeer pijnlijk (ook bij het oefenen!) en al zeker als de ‘aanvaller’ echt de bedoeling heeft om je te kwetsen.  Je wordt uit balans getrokken, je wordt mogelijks geschopt en/of geslagen, een zeer hachelijke situaties. 

Eerst en vooral kunnen we beter voorkomen dan genezen, preventie dus.  Weet je waarom mensen van het leger of beveiligingsagenten vaak een korte snit hebben of zelfs kaal zijn?  voor de hygiëne maar ook voor de veiligheid.  Dus als jij graag lange haren hebt, dan is dat een risico, zeker bij cliënten die daar naar grijpen (vb kleine kinderen).  Afstand is hier ook de beste preventie, maar in verzorgingssituaties komen we vaak heel dicht bij de cliënt.  Dus het is steeds opletten. 

Het is steeds een kwestie van snel en kordaat te reageren eenmaal de greep is ingezet.  Begin niet tegen te trekken, ga stevig staan, let op je evenwicht en  beweeg naar de cliënt toe en leg je beiden handen eerst op je hoofd (dat is in een reflexbeweging gebeurd).  Als de greep niets lost, of zelfs daarvoor reeds kan je ook een pijnprikkel geven, vb schop tegen de schenen.  Vergeet ook je stem niet te gebruiken, vb laat los (roepen). Het hoofd van de cliënt is niet ver weg, als de cliënt niet veel groter is dan jij en als je erin geslaagd bent om dichtbij de cliënt te blijven.  Ga met je beiden handen naar het gezicht en combineer tegelijkertijd (simultane acties) de bovenbeschreven handelingen (beweeg naar de cliënt, geef pijn prikkel en gebruik je stem én richt je handen naar het gezicht).   

Het spijt me heel erg voor jou, maar deze aanval van de cliënt die jij beschrijft zal bij jou veel pijn doen.  Je mag – wat mij betreft – in proportie daarop reageren.  Misschien is het van in het begin veel slimmer om je gewoon over te geven en alles te doen wat de cliënt vraagt om te doen

Altijd bereid om zulke interessante vragen te beantwoorden